Agriculture Land buying tips शेतजमीन खरेदी करणे म्हणजे फक्त जमीन विकत घेणे नाही, तर भविष्यातील गुंतवणुकीचे संरक्षणदेखील आहे. आजच्या काळात जमीन खरेदी करताना फसवणुकीच्या अनेक घटना घडत आहेत. त्यामुळे योग्य माहिती, सतर्कता, आणि कायदेशीर कागदपत्रांची शहानिशा केल्यासच कुठलीही फसवणूक टाळता येते. या ब्लॉगमध्ये आपण शेतजमीन खरेदी करताना ‘सातबारा’ (७/१२) उताऱ्यातील नेमक्या कोणत्या मुद्द्यांकडे लक्ष दिले पाहिजे, हे सोप्या आणि स्पष्ट पद्धतीने जाणून घेणार आहोत.
Agriculture Land buying tips शेतजमीन खरेदीत फसवणूक टाळण्यासाठी महत्त्वाच्या गोष्टी
शेतजमीन खरेदीसारख्या मोठ्या व्यवहारात फसवणूक होणे दुर्दैवी आहे. जमीन बोगस असणे, खोटा सातबारा, जमीन दुसऱ्याच्या नावावर निघणे, कोर्टात केस सुरू असणे इ. विविध प्रकारांच्या फसवणुकीमुळे अनेक गुंतवणूकदार अडचणीत आले आहेत. त्यामुळे खालील बाबी लक्षात घेतल्यास फसवणूक टाळता येईल.
मोफत मराठी बातम्यांसाठी आमचा ग्रुप जॉईन करा
भूमि अभिलेख म्हणजे काय? ‘सातबारा’ कागद म्हणजे काय?
‘सातबारा’ उतारा हा महाराष्ट्रातील जमिनीच्या हक्क-नियमांची सर्वाधिक महत्वाची नोंद असून, यामुळे जमिनीचे मूळ मालक कोण आहे, जमीन शेतीयोग्य आहे की नसते हे स्पष्ट होते. याद्वारे आपणास खालील माहिती मिळू शकते:
- जमिनीचा आकार, क्षेत्रफळ व तपशील
- खरी मालिकीची जागा व त्यावरील बदल
- सरकारचा कोणता अधिकार (जर असेल तर)
- जमीन शेतीयोग्य की बिगरशेती
Agriculture Land buying tips जमीन मालकीच्या तपशीलांची शहानिशा
जमीन कुणाच्या नावावर आहे?
फक्त सातबारावर नाव आहे म्हणून तोच मालक असेल हे निश्चित नाही. त्यामुळे नोंदणी कार्यालयातून खात्री करून घ्या. मूळ प्रत पाहणे आणि महाभूमी अभिलेख पोर्टलवर डिजिटल सत्यांकित प्रत मिळवणे महत्त्वाचे आहे.
फेरफार नोंद तपासा
फेरफार नोंदीद्वारे मालकीमध्ये झालेल्या सर्व बदलांची माहिती मिळते. यावरून जमीन विकणा-याचा हक्क स्पष्ट होतो.
सर्व वारसांची परवानगी घेतली आहे का?
कधी-कधी सर्व वारसांची जमीनविक्रीस परवानगी लागत नाही, व त्याबाबत खटले कोर्टात वर्षानुवर्षे चालू शकतात. म्हणून व्यवहारात सर्व वारसांची संमती घेण्यात आली आहे का ते तपासा.
प्रकल्पग्रस्त प्रमाणपत्र कसं काढायचं? अर्जप्रक्रिया, मिळणाऱ्या सुविधा कोणत्या?
जमीन कोणत्या झोनमध्ये येते?
जमिनीचे वर्गीकरण (शेतीयोग्य, बिगरशेती, औद्योगिक, राहिवासी) हे स्थानिक स्वराज्य संस्थेचे क्षेत्र रेकॉर्ड (जसे तहसीलदार ऑफिस) तपासून खात्री करा. कारण शेतीयोग्य नसलेली जमीन खरेदी केल्यास नंतर वापराबाबत समस्या येऊ शकतात.
कर्ज, लवाद, नोटीस व इतर धोके तपासणे
एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेट (Encumbrance Certificate) म्हणजे काय?
जमिनीवर कोणते कर्ज, कोर्टीनोटीस, लवाद इ. आहे का हे ‘एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेट’ तपासल्याशिवाय समजू शकत नाही. हे दस्तऐवज सरकारी कार्यालयात किंवा ऑनलाईन मिळते. यामुळे तुम्ही घेणारी जमीन क्लिअर आहे का हे कळते.
रजिस्टर्ड सेल्स डीड आणि मूळ कागदपत्रांची खात्री
भूमी विक्रीसाठी रजिस्टर्ड सेल्स डीड असणे आवश्यक आहे. मूळ सेल्स डीड, फेरफार ६, वारसांच्या संमतीची लेखी नोंद, झोन प्रमाणपत्र, एनकम्ब्रन्स सर्टिफिकेट अशी सर्व कागदपत्रे तपासा आणि त्याच्या प्रती सुरक्षित ठेवा.
Agriculture Land buying tipsफसवणूक टाळण्यासाठी महत्वाचे उपाय
- फक्त छायांकित प्रतीवर विश्वास ठेवू नका; मूळ किंवा सरकारी डिजिटल सत्यांकित प्रत पहा.
- ‘महाभूमी अभिलेख’ पोर्टलवरून उतारा स्वतः डाउनलोड करा.
- व्यवहार करताना कागदपत्रांची जोड (Annexure) पूर्ण तपासा.
- जमीन पाहाण्यासाठी प्रत्यक्ष भेट द्या.
जमीन खरेदी व्यवहारात कायदेशीर सल्ल्याचे महत्त्व
प्रत्येक व्यवहारात अनुभवी, प्रत्यक्ष भेट देणारा, आणि जमीनभान असलेला वकील किंवा तज्ञ सल्लागार निवडा. यामुळे सगळ्या कागदपत्रांमध्ये असलेली त्रुटी, फसवणुकीची शक्यता आधीच ओळखता येते.
महत्त्वाचे टिप्स:
सरकारी नोंदींशिवाय कोणत्याही एजंट किंवा ब्रोकरच्या म्हणण्यावर विश्वास ठेवू नका.
प्रत्यक्ष जमीन, मूळ व नोंदणीकृत कागदपत्रे तपासा.
सगळ्या मालकांची, वारसांची संमती, कर्ज नोंदी, आणि झोनिंगसारखी प्रत्येक गोष्ट पूर्ण पाडून तपासल्यानंतरच व्यवहार करा.
कोणतीही शंका असल्यास तज्ञ सल्ला व कायदेशीर मदत घ्या.
Agriculture Land buying tips तुम्हाला शेतजमीन खरेदी करायची आहे का? पुरेपूर माहिती, विश्वासार्ह कागदपत्रे आणि तज्ञांचा सल्ला घेतल्याशिवाय कोणताही व्यवहार करु नका. आणखी शंका असतील तर खाली कंमेंट करा किंवा आमच्याशी संपर्क साधा – आपल्या सुरक्षित भविष्यासाठी शहाणपणाचं पाऊल उचला!
विविध सरकारी जॉब, योजना, GR यांची माहिती मिळविण्यासाठी येथे रजिस्टर करा
व्हिडिओ पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा