Mutual fund म्युच्युअल फंड म्हणजे काय, त्यात गुंतवणूक कोण करू शकतो, गुंतवणूक कशी करावी आणि म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीचे फायदे-तोटे यावर सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
What is mutual fund म्युच्युअल फंड म्हणजे काय?
म्युच्युअल फंड (Mutual Fund) हा एक गुंतवणुकीचा पर्याय आहे ज्यामध्ये अनेक गुंतवणूकदारांच्या पैशाचा एकत्रित निधी तयार होतो. हा निधी व्यावसायिक फंड व्यवस्थापक (Fund Manager) यांच्या नियंत्रणाखाली स्टॉक मार्केटच्या शेअर्स, बाँड्स, सरकारी सिक्युरिटीज आणि इतर आर्थिक साधनांमध्ये गुंतवला जातो. या फंडचे व्यवस्थापन अॅसेट मॅनेजमेंट कंपनी (AMC) करते आणि यामुळे गुंतवणूकदारांना त्यांच्या पोर्टफोलिओमध्ये विविधता आणण्याची आणि विविध सिक्युरिटीजमध्ये एक्सपोजर मिळविण्याची संधी मिळते.
मोफत मराठी बातम्यांसाठी आमचा ग्रुप जॉईन करा
who can invest in mutual fund म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक कोण करू शकतो?
म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक कोण करू शकतो?
म्युच्युअल फंडमध्ये कोणीही गुंतवणूक करू शकतो.
- सामान्य नागरिक (व्यक्ती)
- लहान मुलांसाठी (काही फंड्समध्ये नाबालिकांच्या नावेही गुंतवणूक करता येते)
- कुटुंब ट्रस्ट
- संस्था, कंपन्या आणि एनजीओ
- व्यापारी आणि व्यावसायीक
खरं तर, किमान गुंतवणुकीसह कोणीही म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक करू शकतो. भारतातील म्युच्युअल फंड सेक्टर SEBI द्वारे नियंत्रित केला जातो.
SIP म्हणजे काय? एस आय पी मध्ये गुंतणूक करण्याची प्रक्रीया |
म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक कशी करावी?
म्युच्युअल फंडमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी खालील चरणांचे पालन करा:
- आपले गुंतवणुकीचे उद्दिष्ट ठरवा
(उदा. संपत्ती निर्माण, रिटायरमेंट, बचत, कर बचत इ.) - आपल्या जोखमीची सहनशक्ती (Risk Appetite) ओळखा
(कमी, मध्यम किंवा उच्च जोखीम) - योग्य म्युच्युअल फंड निवडा
- इक्विटी फंड: शेअर बाजारात गुंतवणूक, वाढीची अपेक्षा, जास्त जोखीम
- डेट फंड: बाँड्स, सरकारी सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक, कमी जोखीम, कमी परतावा
- हायब्रिड फंड: इक्विटी आणि डेट दोन्हीमध्ये गुंतवणूक, मध्यम जोखीम
- इंडेक्स फंड: बाजार निर्देशांक (Sensex/Nifty) सोबत गुंतवणूक, कमी खर्च
- ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन पद्धतीने गुंतवणूक करा
- ऑनलाइन: म्युच्युअल फंड कंपनीच्या वेबसाइटवर, डिजिटल प्लॅटफॉर्म (Angel One, Groww, Kuvera, Paytm Money इ.)
- ऑफलाइन: फंड हाऊसच्या शाखेत जाऊन फॉर्म भरून
- KYC प्रक्रिया पूर्ण करा
(आधार कार्ड, पॅन कार्ड, पत्ता पुरावा, फोटो इ.) - आपल्या बँक खात्यातून रक्कम भरा
- गुंतवणुकीचे निरीक्षण आणि मूल्यमापन करा
म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीचे फायदे
- व्यावसायिक व्यवस्थापन: फंड व्यवस्थापकांकडून गुंतवणुकीचे व्यवस्थापन, जे सामान्य गुंतवणूकदाराला स्वतः शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्यापेक्षा सोपे बनवते.
- विविधीकरण: अनेक सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक झाल्याने जोखीम कमी होते.
- लिक्विडिटी: बहुतेक म्युच्युअल फंड्समधून गुंतवणूक सहजपणे काढता येते.
- कमी गुंतवणूक: काही फंड्समध्ये किमान ₹500 किंवा ₹1000 पासून गुंतवणूक सुरू करता येते.
- कर बचत: काही फंड्समध्ये (ELSS) कर बचतीचा फायदा मिळतो.
- सोपी गुंतवणूक: ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने गुंतवणूक करता येते.
म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीचे तोटे
- जोखीम: इक्विटी फंड्समध्ये बाजारातील चढ-उतारांमुळे गुंतवणुकीचे मूल्य कमी होऊ शकते.
- फंड व्यवस्थापन शुल्क: फंड व्यवस्थापकांना दिलेले शुल्क (Expense Ratio) गुंतवणुकीच्या परताव्यावर परिणाम करते.
- बाजारातील अनिश्चितता: आर्थिक बाजारातील चढ-उतारांमुळे गुंतवणुकीचा परतावा अनिश्चित असू शकतो.
- लिक्विडिटी मर्यादा: काही फंड्समध्ये (जसे की ELSS) लॉक-इन पीरियड असतो ज्यामध्ये गुंतवणूक काढता येत नाही.
Types of mutual fund म्युच्युअल फंडचे प्रकार
| प्रकार | वर्णन | जोखीम | परतावा अपेक्षा |
|---|---|---|---|
| इक्विटी फंड | शेअर बाजारात गुंतवणूक, संपत्ती निर्माण, वाढीची अपेक्षा | उच्च | उच्च |
| डेट फंड | बाँड्स, सरकारी सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक, कमी जोखीम | कमी | कमी-मध्यम |
| हायब्रिड फंड | इक्विटी आणि डेट दोन्हीमध्ये गुंतवणूक, संतुलित जोखीम | मध्यम | मध्यम |
| इंडेक्स फंड | बाजार निर्देशांकासोबत गुंतवणूक, कमी खर्च | मध्यम | मध्यम |
| सेक्टोर/थीम | एका विशिष्ट सेक्टर किंवा थीमवर गुंतवणूक | उच्च | उच्च |
| लिक्विड फंड | अल्पकालीन गुंतवणूक, कमी जोखीम | कमी | कमी |
म्युच्युअल फंड हा भारतातील एक लोकप्रिय गुंतवणुकीचा पर्याय आहे जो सर्वांसाठी उपलब्ध आहे. यामध्ये गुंतवणूकदाराला व्यावसायिक व्यवस्थापन, विविधीकरण, कमी जोखीम आणि सोपी गुंतवणूक यासारखे फायदे मिळतात. तसेच, जोखीम, फंड शुल्क आणि बाजारातील अनिश्चितता हे काही तोटे आहेत. गुंतवणुकीचे उद्दिष्ट, जोखमीची सहनशक्ती आणि गुंतवणूक कालावधी यावर आधारित योग्य फंड निवडणे महत्त्वाचे आहे
व्हिडिओ पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा