Why Agriculture land is illegal शेती ही ग्रामीण भागातील कुटुंबांसाठी केवळ व्यवसाय नाही, तर जिवनाचा आधार आहे. मात्र अनेक शेतकरी अनभिज्ञतेमुळे किंवा चुकीच्या कागदपत्रांमुळे आपली शेतजमीन बेकायदेशीर ठरण्याच्या संकटात येतात. याचे दुष्परिणाम घरात गुंतवणूक, उपजीविका, वारसा अशा अनेक बाबींवर होतात. तुमची शेतजमीन सुरक्षित राहावी म्हणून कोणती कारणे शेतजमीन बेकायदेशीर ठरवतात हे जाणून घेतले पाहिजे.
मोफत मराठी बातम्यांसाठी आमचा ग्रुप जॉईन करा
Why Agriculture land is illegal शेतजमीन बेकायदेशीर ठरण्याची कारणे:
१. बनावट किंवा खोटी कागदपत्रे
शेतजमीन विक्री किंवा खरेदी करताना सातबारा उतारा, फेरफार, नामजादा नोंदी यासारखी कागदपत्रे खरी असणे आवश्यक आहे. कधी वारसनोंद चुकीने केल्यास किंवा खोटे दस्तऐवज सादर केल्यास ती जमीन वादग्रस्त ठरते आणि प्रशासन त्या जमिनीला बेकायदेशीर म्हणून घोषित करते.
२. जमिनीचा अनधिकृत वापर
शेतीसाठी नोंद असलेली जमीन जर उद्योग, घरबांधणी किंवा व्यवसायासाठी परवानगी न घेता वापरली, तर ती जमीन बेकायदेशीर ठरते. कृषी जमीन बिगरकृषी (NA) मध्ये रूपांतर न करता वापरल्यास प्रशासन कारवाई करते.
३. जमिनीच्या सीलिंग कायद्याचे उल्लंघन
महाराष्ट्रातील सीलिंग कायद्याने एका व्यक्तीकडे ठराविक मर्यादेपेक्षा जास्त जमीन असणे प्रतिबंधित आहे. काही वेळा विविध नावे करून जास्त जमीन घेतली जाते. अशा वेळी काही जमीन सरकारकडे जप्त केली जाते.
ग्रामपंचायत हद्दीत जमीन खरेदी करत आहात का? कोणती काळजी घ्यावी ? आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
४. परराज्यातील किंवा परदेशी व्यक्तींकडून खरेदी
काही जमिनी फक्त स्थानिक शेतकरी किंवा मालकांकडूनच खरेदी करता येतात. परराज्यातील किंवा परदेशी नागरिकांनी परवानगीशिवाय जमीन विकत घेतली तर ती बेकायदेशीर ठरते.
५. वन जमिनी व सुधारणा कायद्यातील अडचणी
अशी जमीन, जी वन विभागाच्या मालकीची आहे, तिच्यावर शेती किंवा विक्री करणे बेकायदेशीर आहे. तसेच काही स्वतंत्र तळपायती जमीन (Assigned Land) कायद्यानुसार विकता येत नाही.
६. वारसा वाद व संमतीचा अभाव
शेतजमीन पिढ्यान्पिढ्या हस्तांतरित होते. मात्र योग्य वारसनोंद न करता किंवा सर्व वारसांची संमती न घेता जमिनीची विक्री झाली, तर तो व्यवहार बेकायदेशीर ठरतो व जमिनीवर न्यायालयीन वाद निर्माण होतो.
७. अनधिकृत बळकावणे
सरकारी, गायरान, देवस्थान किंवा ट्रस्टची जमीन बेकायदेशीररीत्या आपल्या मालकीत घेणे कायदेशीर नाही. अशी जमीन बेकायदेशीर मानली जाते व त्यावर कारवाई होऊ शकते.
८. कर्ज थकबाकी व जप्ती
शेतजमीनवर जर बँकांचे किंवा संस्थांचे मोठ्या प्रमाणात कर्ज थकल्यास ती जमीन जप्त होण्याचा धोका असतो. मुक्त न झालेल्या जमीन व्यवहारात वैधता राहत नाही.
जमिनीचे कायदेशीर संरक्षण कसे करावे?
- जमीन विकत घेण्याआधी किंवा वारसनोंद करताना सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करावी.
- महसूल खात्यातील नोंदी, सातबारा, फेरफार इत्यादी कागदपत्रांची शहानिशा सुनिश्चित करावी.
- कायदेशीर अडचणीत सापडू नये म्हणून वकील किंवा माहितीपत्रांचा सल्ला घेणे आवश्यक.
- वेळोवेळी शेतजमिनीवरील कायदा आणि नियम शिकावे, बदल तपासावे.
- संशयास्पद किंवा अनधिकृत व्यवहारांपासून दूर राहावे.
Why Agriculture land is illegal आपल्या शेतजमिनीचे पूर्णपणे कानूनी संरक्षण करा—जमीन खरेदी-विक्रीपूर्वी सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करा, महसूल कार्यालय व वकीलांचा सल्ला घ्या आणि शेतकऱ्यांसाठी तयार केलेले महत्त्वाचे नियम शेअर करा. ही माहिती आपल्या मंडळींना नक्की शेअर करा!
विविध सरकारी जॉब, योजना, GR यांची माहिती मिळविण्यासाठी येथे रजिस्टर करा
व्हिडिओ पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा