भारत सरकारच्या नवीन मोटर वाहन अधिनियम 2021 नुसार, आता सरकार जुनी वाहने भंगारात काढणार आहे या करता वाहने चे 15 वर्षा आयुष झाल्या नंतर सदर गाडी हे सरकार भंगारात देईल याच विषयाची सविस्तर माहिती आपण आज घेणार आहोत.
जुनी वाहने भंगारात काढण्याच्या धोरणा अंतर्गत, मालकांना जुनी आणि प्रदूषण करणारी वाहने काढून टाकण्यासाठी प्रोत्साहन देण्याच्या व्यवस्थेचा प्रस्ताव आहे. यात देखभाल आणि इंधन वापराचा खर्च जास्त आहे अशा जुन्या वाहनांचा समावेश आहे. यानुसार, रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने एक जीएसआर अधिसूचना 720(E), 05.10.2021 रोजी भारतीय राजपत्रात जारी केली आहे. ती 1 एप्रिल 2022 पासून अंमलात येईल.
सरकार जुनी वाहने भंगारात काढणार, जुने वाहन मोडीत काढण्यासाठी प्रोत्साहन म्हणून, “सर्टिफिकेट ऑफ डिपॉझिट” सादर करून नोंदणीकृत वाहनासाठी मोटार वाहन करात सवलत दिली जाते. ती नोंदणीकृत वाहन मोडीत काढण्याच्या सुविधेद्वारा जारी केली जाते. ही सवलत खालीलप्रमाणे आहे.
(i) बिगर वाहतुक (वैयक्तिक) वाहनांच्या बाबतीत पंचवीस टक्क्यांपर्यंत आणि
(ii) पंधरा टक्क्यांपर्यंत, वाहतूक करणाऱ्या (व्यावसायिक) वाहनांच्या बाबतीत: या सवलती वाहतूक वाहनांच्या बाबतीत आठ वर्षांपर्यंत आणि वाहतूक नसलेल्या वाहनांच्या बाबतीत पंधरा वर्षांपर्यंत उपलब्ध असतील.
केंद्रीय मोटार वाहन नियम, 1989, Motor, मोटर वाहनांच्या पुढील सुधारणेसाठी मसुदे मोटर वाहन अधिनियम, 1988 (1988 चा 59) कलम 212 च्या उप-कलम (1) द्वारे आवश्यकतेनुसार भारताचे राजपत्र, असाधारण, भाग 2, विभाग 3, उप-विभाग (i) रोड ट्रान्सपोर्ट आणि हायवे मिनिस्ट्री ऑफ इंडिया, 29 मार्च, 2021 रोजी भारत सरकार अधिसूचना क्रमांक G.S.G. 220 (E), दिनांक 26 मार्च, 2021,
अशा सर्व व्यक्ती ज्याच्यावर त्याचा परिणाम होण्याची शक्यता होती, या तारखेपासून ते तीस दिवसांच्या सामाजिक कालावधी पूर्वी हरकती किंवा सूचना आमंत्रित करण्यासाठी जनतेसाठी उपलब्ध केलेल्या अधिसूचनेत समाविष्ट असलेल्या राजपत्राच्या प्रती.
आणि राजपत्राच्या प्रती ज्यामध्ये ती अधिसूचना प्रकाशित करण्यात आली होती, ती 29 मार्च 2021 रोजी जनतेसाठी उपलब्ध करून दिले होते;
आणि या मसुद्याच्या नियमांविषयीच्या हरकती आणि सूचनांचा केंद्र सरकारकडून यथायोग्य विचार केला गेला आहे. म्हणून, आता, केंद्र सरकार, मोटार वाहन कायदा, 1988 (1988 चा 59) च्या कलम 64 (a), (d) आणि (d) मध्ये, खंड (p) द्वारे नमूद केलेल्या अधिकारांचा वापर करून केंद्रीय मोटर वाहन नियम, 1989 मध्ये आणखी सुधारणा करण्यासाठी, खालील नियम बनवते आहे.
मोटर वाहन अधिनियम मधील 2021 मधील (2) हे नियम 1 एप्रिल 2022 पासून अंमलात येतील. केंद्रीय मोटार वाहन नियम, 1989 मध्ये, नियम 51 नंतर, खालील उप-नियम समाविष्ट केले जात आहे.
स्क्रॅपेज पॉलिसी म्हणजे काय- ?
आता नवीन वाहन स्क्रॅपेज पॉलिसी धोरणांतर्गत (Vehicle Scrappage Policy) आता १५ आणि २० वर्ष जुनी वाहने भंगारात काढली जाणार आहेत. या मध्ये व्यावसायिक वाहनांना १५ वर्षांनंतर भंगार घोषित केले जाणार आहे, तर तुमच्या वैयक्तिक वाहनासाठी २० वर्षांची मर्यादा केली आहे. सोप्या शब्दात सांगायचे तर तुमच्याकडील वाहन २० वर्ष जुनं झाल्यास भंगार प्रमाणे विक्री होईल.
निर्धारित वेळेनंतर वाहन मालकांना आपले वाहन Automatic fitness certificate (ऑटोमेटिक फिटनेस सेंटर) मध्ये न्यावी लागतील. नवीन वाहन स्क्रॅपेज पॉलिसी मुळे वाहन मालकांचे आर्थिक नुकसान कमी होईल, त्या सोबतच रस्ते अपघातांच्या प्रमाणातही कमी होईल असा केंद्र सरकारचा दावा आहे.
51 ए. मोटार वाहन करात सवलत –
जर वाहन” डिपॉझिट सर्टिफिकेट “च्या उत्पादनावर नोंदणीकृत असेल तर मोटार वाहन, वाहन करात सवलत म्हणजे:-
(i) नॉन ट्रान्सपोर्ट (वैयक्तिक) वाहनांच्या बाबतीत पंचवीस टक्क्यांपर्यंत; आणि
(ii) वाहतूक ( ट्रान्सपोर्ट ) वाहनांच्या बाबतीत पंधरा टक्क्यांपर्यंत;
ही सवलत वाहतूक वाहनांच्या बाबतीत आठ वर्षा पर्यंत आणि वाहतूक नसलेल्या वाहनांच्या बाबतीत पंधरा वर्षा पर्यंत वाढवली जाईल.
आणि वाहतूक वाहनांच्या मोटार वाहनांवर आठ वर्षा नंतर आणि नॉन-ट्रान्सपोर्ट वाहनांच्या बाबतीत पंधरा वर्षा उपलब्ध असतील.
कारामध्ये कोणतीही सवलत मिळणार नाही.
स्पष्टीकरण 1:- या नियमा नुसार, दोन्ही प्रकरणांमध्ये, पहिल्या नोंदणीच्या (Vehicle Registration) तारखेनुसार या कालावधीची गणना केली जाईल.
स्पष्टीकरण 2:- या नियमा नुसार, “डिपॉझिट सर्टिफिकेट” या अभिव्यक्तीचा तोच अर्थ मोटार वाहनात ( वाहन स्क्रॅप पॉलिसी 2021) सुविधा (नोंदणी आणि नियम) नियम, 2021 च्या नियम 3 च्या खंड (क) च्या उपविभाग (1) मध्ये या विषयावर सविस्तर माहिती दिली आहे.
भारताच्या राजपत्रातील मुख्य नियम अधिसूचना क्र., असाधारण I, भाग II, कलम 3, उपविभाग (i) मधील सूचना क्र सा. का. नि. 590 (अ), दिनांक 2 जून 1989 मध्ये प्रकाशित आणि शेवटची अधिसूचना क्र. सा. का. नि. 714 (अ) दिनांक 4 ऑक्टोबर, 2021 अनुसार.
स्क्रॅपेज पॉलिसी कधी पासून लागू होणार–
Vehicle Scrappage Policy 2021 फिटनेस टेस्ट आणि स्क्रॅपिंग सेंटरशी संबंधित नियम १ ऑक्टोबर २०२१ पासून झाले आहेत . सरकारी आणि सार्वजनिक वाहनांची १५ वर्षे जुनी वाहने भंगारात काढण्याचे नियम १ एप्रिल २०२२ पासून लागू होतील. तर, व्यावसायिक वाहनांसाठी आवश्यक फिटनेस चाचणीशी संबंधित नियम १ एप्रिल २०२३ पासून लागू होतील.
राजपत्र अधिसूचना पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
हे वाचले का?
- Mediclaim मध्ये PPE Kit & Biomedical waste परतावा देणे बंधनकारक
- PF खातेदारांना मिळणार 7 लाखांचा विमा, EPFO Members Insurance
- Ambulance चालक करत असलेली लुट आता थांबणार | Ambulance Rate Chart |
- वाहतूक पोलिसांना गाडीची चावी काढण्याचा अधिकार आहे का….?
- वीज ग्राहकांचे अधिकार चला समजून घेऊया
आमचे लेख मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | टेलिग्राम | ट्विटर | इन्स्टाग्राम | YouTube
आमच्या YouTube channel माहिती असायलाच हवी नक्की भेट द्या.
कायदे विषयक माहिती पुस्तके, PDF, GR मिळवण्यासाठी टेलिग्राम चॅनल जॉइन करण्यासाठी येथे क्लिक करा.व्हिडिओ पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा